Budżet UE na 2026 rok uzgodniony. Parlament i Rada osiągnęły porozumienie – będą dodatkowe środki na badania i rolnictwo

Te dwa wskaźniki wyznaczają zarówno maksymalny zakres finansowych zobowiązań UE, jak i realny poziom środków, jakie zostaną przekazane w nadchodzącym roku.

Przewodnicząca Parlamentu Europejskiego Roberta Metsola podkreśliła, że budżet na 2026 rok został zaprojektowany z myślą o aktualnych wyzwaniach geopolitycznych i oczekiwaniach Europejczyków. „Europa musi pozostać odporna i konkurencyjna, nawet w czasach globalnej niestabilności” – zaznaczyła, wskazując na znaczenie inwestycji w nowoczesne technologie, obronność i ochronę granic.

Metsola podziękowała również zespołom negocjacyjnym, w tym europosłom Andrzejowi Halickiemu i Matjazowi Nemecowi, którzy odegrali kluczową rolę w dopracowaniu szczegółów porozumienia.

W toku rozmów udało się przywrócić 1,3 mld euro, które zostały wcześniej wykreślone przez państwa członkowskie. Ponadto Parlament Europejski wynegocjował dodatkowe 372,7 mln euro ponad pierwotną propozycję Komisji Europejskiej. Środki te trafią m.in. na cele badawcze, rozwój infrastruktury energetycznej oraz projekty wzmacniające odporność i bezpieczeństwo UE.

W ramach programu Horizon Europe budżet zasili dodatkowe 20 mln euro, co ma wspierać rozwój europejskiej nauki i innowacji. Kolejne 23,5 mln euro przeznaczono na rozbudowę transgranicznych sieci transportowych i infrastruktury energetycznej.

W obszarze edukacji program Erasmus+ otrzyma 3 mln euro więcej, a sektor środowiskowy – w tym program LIFE – zyska dodatkowe 10 mln euro. Z kolei EU4Health, wspierający zdrowie publiczne, został wzmocniony o 3 mln euro.

Na promocję produktów rolnych przeznaczono kolejne 105 mln euro, co – jak podkreśla Parlament – ma szczególne znaczenie dla młodych rolników wchodzących na rynek.

Budżet obejmuje również zwiększenie funduszy na mobilność wojskową oraz ochronę granic zewnętrznych – o 10 mln euro. Na pomoc humanitarną przeznaczono dodatkowe 35 mln euro, co pozwoli Unii lepiej reagować na kryzysy wywołane konfliktami i zmianami klimatu.

Wzmocniono także wsparcie dla regionów sąsiadujących z UE: 35 mln euro trafi na południowe sąsiedztwo, a 25 mln euro na wschodnie.

W 2026 roku Unia stanie jednak przed poważnym wyzwaniem finansowym. Obsługa zadłużenia związanego z programem NextGenerationEU będzie kosztować aż 4,2 mld euro więcej niż wcześniej przewidywano, co stanowi dwukrotność wcześniejszych prognoz Komisji Europejskiej. To sygnał, że unijna polityka finansowa będzie musiała w kolejnych latach mierzyć się z rosnącymi kosztami obsługi długu.