SMR-y coraz bliżej w Polsce. Kanada buduje pierwszy reaktor BWRX-300

Pierwszy na świecie reaktor jądrowy typu BWRX-300 zostanie zbudowany w kanadyjskiej prowincji Ontario. Cały projekt obejmuje cztery jednostki i zakłada koszt sięgający niemal 21 miliardów dolarów kanadyjskich.

Informacje te są bacznie analizowane również w Polsce, gdzie ten sam typ reaktora planuje wdrożyć spółka Orlen Synthos Green Energy (OSGE).

Rząd prowincji Ontario podjął decyzję inwestycyjną dotyczącą budowy reaktora SMR (Small Modular Reactor) typu BWRX-300 na terenie elektrowni jądrowej Darlington. Inwestorem jest publiczna firma Ontario Power Generation. Budowa pierwszego bloku ma kosztować 6,1 mld CAD, a towarzysząca mu infrastruktura – 1,6 mld CAD. Kolejne trzy jednostki będą tańsze – szacuje się ich koszt na 4,4 mld CAD za sztukę. Uruchomienie pierwszego reaktora planowane jest na 2030 rok.

Zdaniem Pawła Gajdy, dyrektora Departamentu Energii Jądrowej w Ministerstwie Przemysłu, opublikowane dane kosztowe nie budzą zdziwienia wśród ekspertów. – Specjaliści spodziewali się, że pierwsze wdrożenia technologii SMR będą kosztowne, podobnie jak miało to miejsce w przypadku dużych reaktorów – podkreślił.

Dodał również, że jednostkowy koszt budowy SMR może być nieco wyższy niż w przypadku klasycznych bloków jądrowych, ale w dłuższej perspektywie – przy seryjnej realizacji – przewidywana jest znaczna optymalizacja wydatków.

Równolegle w Polsce trwają przygotowania do budowy reaktorów BWRX-300 przez spółkę OSGE – wspólne przedsięwzięcie Orlenu i Synthosu Michała Sołowowa. Planowana jest budowa całej floty takich jednostek. Wstępnie wskazane lokalizacje to m.in. Stawy Monowskie (koło Oświęcimia), Włocławek i Ostrołęka.

Ministerstwo Przemysłu opracowuje również zestaw wytycznych i dobrych praktyk dla potencjalnych inwestorów w SMR-y w Polsce.

– Chcemy dostarczyć narzędzia, które pomogą podejmować świadome decyzje: jakie technologie są realne, jak je wdrażać efektywnie i bezpiecznie – wyjaśnił Gajda.

Jak podkreślił dyrektor DEJ, choć SMR-y często reklamowane są jako szybsze w budowie, rzeczywistość jest bardziej złożona.

– Chińczycy, którzy mają dziś najbardziej rozwinięty przemysł jądrowy, budują swój pierwszy komercyjny SMR typu ACP100 już od czterech lat. Dla porównania – budowa dużych bloków trwa u nich średnio ponad sześć lat – zaznaczył.

Oznacza to, że choć SMR-y mają potencjał do zmiany krajobrazu energetycznego, nie należy oczekiwać błyskawicznej realizacji takich projektów. Kluczowe będą pierwsze realizacje, jak ta w Kanadzie, które pozwolą na zdobycie doświadczeń i lepszą kalkulację ryzyk.

BWRX-300 należy do rodziny reaktorów wodno-wrzących (BWR) i jest rozwijany przez GE-Hitachi Nuclear Energy. Jego stosunkowo niewielka moc – 300 MWe – kwalifikuje go jako tzw. SMR, czyli mały reaktor modułowy. Polska stawia na tę technologię jako na jedno z potencjalnych rozwiązań wspierających transformację energetyczną.

Budowa pierwszego reaktora BWRX-300 w Kanadzie może stać się istotnym punktem odniesienia dla polskich planów, zarówno pod kątem technicznym, jak i finansowym.