Na kogo zagłosuje młodzież w wyborach prezydenckich? Raport wskazał lidera

Choć większość młodych Polek i Polaków deklaruje, że są zadowoleni z życia, to ich stosunek do państwa i polityki pozostaje sceptyczny, a często wręcz rozczarowany. Takie wnioski płyną z raportu „Rozczarowani państwem, zadowoleni z życia. Prezydenckie wybory młodych Polek i Polaków”, opublikowanego przez Fundację Batorego.

Na podstawie badań jakościowych i sondaży przeprowadzonych przez Ipsos oraz More in Common Polska zarysowano portret młodego wyborcy – istotny, ale jeszcze nieukształtowany politycznie.

Według danych, w grupie wyborców w wieku 18–24 lata aż 39 proc. nie wie, na kogo odda głos w nadchodzących wyborach prezydenckich. Wśród osób w wieku 25–29 lat ten odsetek wynosi 30 proc. Łącznie to ok. 4,5 miliona wyborców – mniej niż w starszych grupach, ale o dużo bardziej niestabilnych i zmiennych poglądach. Autorzy raportu nie mają wątpliwości: przekonanie młodych może przechylić szalę zwycięstwa.

Zdecydowani młodzi wyborcy najczęściej wskazują Sławomira Mentzena jako swojego faworyta, choć jego poparcie ostatnio spada. Za nim plasuje się Rafał Trzaskowski. Jednocześnie wiele osób wciąż nie podjęło decyzji, a rozkład preferencji zmienia się dynamicznie – co może być szansą dla kandydatów, którzy zdołają realnie przemówić do tej grupy.

Choć w debacie publicznej wiele mówi się o takich kwestiach jak liberalizacja prawa aborcyjnego czy prawa osób LGBT+, młodzi rzadziej wskazują je jako priorytety.

Znacznie większe znaczenie mają dla nich sprawy, które bezpośrednio wpływają na codzienne życie: dostęp do opieki zdrowotnej, poprawa sytuacji mieszkaniowej i materialnej oraz bezpieczeństwo wewnętrzne, szczególnie w kontekście migracji. W przeciwieństwie do starszych grup, mniej niepokoi ich sytuacja międzynarodowa i wojna na Ukrainie, a wsparcie dla Ukrainy bywa przez nich oceniane bardziej krytycznie.

Według raportu młodzi nie oczekują od głowy państwa partyjnej lojalności, lecz autentyczności, sprawczości i reprezentatywności. Idealny kandydat – ich zdaniem – to ktoś, kto zna języki obce i potrafi reprezentować kraj z godnością, posiada autorytet i potrafi samodzielnie myśleć, rozumie problemy społeczne i lokalne, umie słuchać i być blisko ludzi, nie jest polityczną marionetką swojej partii, a także zachowuje kulturę osobistą i budzi zaufanie. Wśród obecnych kandydatów trudno im znaleźć taką osobę – dominujące oceny są sceptyczne.

Źródłem wiedzy o polityce dla młodych jest przede wszystkim internet, a zwłaszcza media społecznościowe. Traktują je jako bardziej dostępne i – paradoksalnie – łatwiejsze do zweryfikowania niż media tradycyjne. Telewizja i prasa to dla większości tło, nie pierwsze źródło informacji.

Młodzi nie odrzucają polityki – ale oczekują od niej czegoś więcej niż sloganów i partyjnych przepychanek. Ich głos okazał się decydujący w wyborach parlamentarnych 2023 roku. Czy i tym razem zadecydują o wyniku prezydenckiego starcia? Raport Fundacji Batorego daje jasny sygnał: młodzi są gotowi głosować, jeśli ktoś potraktuje ich poważnie.