CBA weszło do fundacji Lux Veritatis. Tadeusz Rydzyk odpowie za dotacje od Glińskiego

Najwyższa Izba Kontroli (NIK) podjęła działania kontrolne w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego (MKiDN), aby przeanalizować możliwe przekroczenie uprawnień przez szefa resortu w 2018 roku. Kontrola została zainicjowana na wniosek Prokuratury Regionalnej w Rzeszowie i obejmuje umowę dotyczącą utworzenia Muzeum „Pamięć i Tożsamość” im. św. Jana Pawła II w Toruniu. Celem jest zbadanie prawidłowości w przyznawaniu dotacji i rozliczaniu publicznych środków.

Muzeum zostało utworzone na podstawie umowy zawartej 20 czerwca 2018 roku pomiędzy ówczesnym ministrem kultury, Piotrem Glińskim, a Fundacją Lux Veritatis. Jest to instytucja kultury, która powstała przy wsparciu finansowym państwa.

Na jej budowę przeznaczono łącznie 294 mln zł z publicznych dotacji, z czego 218,9 mln zł pochodziło z funduszy celowych MKiDN. Muzeum otwarto oficjalnie 19 października 2023 roku, a umowa między stronami wygasa z końcem 2023 roku.

Fundacja Lux Veritatis, założona w 1998 roku przez redemptorystów o. Tadeusza Rydzyka i o. Jana Króla, odgrywa kluczową rolę w zarządzaniu muzeum. Jest znana głównie jako nadawca Telewizji Trwam.

Zgodnie z zapisami umowy, fundacja miała m.in. przekazać na rzecz muzeum nieruchomości, projekty architektoniczne oraz zbiory historyczne o wartości 88 mln zł, związane m.in. z pomocą Żydom podczas II wojny światowej.

NIK analizuje, czy procedury przyznawania i rozliczania dotacji były zgodne z przepisami. Warto przypomnieć, że działki, na których powstało muzeum, zostały przekazane fundacji dwa miesiące po podpisaniu umowy.

Minister kultury zobowiązał się również do corocznego finansowania inwestycji w wysokości odpowiadającej rzeczywistym kosztom realizacji. Umowa zakładała, że fundacja będzie mogła prowadzić muzeum samodzielnie po wygaśnięciu kontraktu, pod warunkiem utrzymania działalności przez minimum 10 lat.

W styczniu 2024 roku nowy minister kultury, Bartłomiej Sienkiewicz, odmówił dodatkowego finansowania muzeum na 2024 rok w kwocie ponad 13 mln zł, tłumacząc decyzję ograniczeniami budżetowymi. Dodatkowo wstrzymano wypłaty z Funduszu Sprawiedliwości dla Fundacji Lux Veritatis, która miała otrzymać z tego źródła 7,2 mln zł do 2026 roku.

Obecne ugrupowania koalicyjne, które w kampanii wyborczej zapowiadały prześwietlenie finansów związanych z projektami o. Tadeusza Rydzyka, wskazują na potrzebę transparentności. W ciągu ostatnich ośmiu lat do Torunia trafiło co najmniej 380 mln zł z różnych funduszy państwowych, co budzi liczne kontrowersje i pytania o efektywność wykorzystania tych środków.