Tydzień Noblowski 2025. Nagroda Nobla 2025 – harmonogram ogłoszeń laureatów w Sztokholmie i Oslo

Każdy z wyróżnionych otrzymuje złoty medal, ozdobny dyplom oraz 11 mln koron szwedzkich, co odpowiada około 1 mln euro.

Ceremoniał przewiduje ogłaszanie werdyktów w określonym porządku:

• Poniedziałek, 6 października – medycyna (Zgromadzenie Noblowskie Instytutu Karolinska)

• Wtorek, 7 października – fizyka (Królewska Szwedzka Akademia Nauk)

• Środa, 8 października – chemia (Akademia Nauk)

• Czwartek, 9 października – literatura (Akademia Szwedzka, Sala Giełdy w sztokholmskim Gamla Stan)

• Piątek, 10 października – Pokojowa Nagroda Nobla (Oslo, Norweski Instytut Noblowski)

• Poniedziałek, 13 października – ekonomia (Nagroda Banku Szwecji im. Alfreda Nobla, przyznawana od 1969 roku).

Pokojowa Nagroda Nobla ogłaszana jest tradycyjnie w Norwegii. W tym roku wybór zostanie dokonany spośród rekordowych 338 kandydatur.

W Muzeum Nagrody Nobla w Sztokholmie ustawiono scenę, na której przez cały tydzień transmitowane będą kolejne werdykty. W wydarzeniach uczestniczą eksperci, członkowie komitetów oraz zaproszeni goście. Nie zabraknie również uczniów i studentów, którzy co roku przyjeżdżają z całego świata, aby poczuć atmosferę tego wyjątkowego święta nauki i kultury.

Ci, którzy nie mogą być obecni na miejscu, mają możliwość śledzenia transmisji na żywo na stronie Fundacji Noblowskiej – www.nobelprize.org.

Szczególne emocje budzi tradycyjnie literacka Nagroda Nobla. W czwartek, w historycznej Sali Giełdy, sekretarz Akademii Szwedzkiej uroczyście ogłosi nazwisko laureata i przedstawi krótkie poetyckie uzasadnienie werdyktu.

Od kilku lat Akademia stosuje nieformalną zasadę, zgodnie z którą wyróżnienie przyznaje się naprzemiennie kobietom i mężczyznom. Jeśli tradycja zostanie podtrzymana, w tym roku nagrodzony zostanie pisarz.

Proces wyboru laureatów objęty jest ścisłą tajemnicą – dokumenty ujawniane są dopiero po 50 latach. Do ostatniej chwili starano się też telefonicznie powiadomić zwycięzców, co bywa trudne, gdy potencjalny noblista przebywa w innej strefie czasowej.

W Muzeum Nobla uwagę przyciąga ekspozycja, na której na ruchomej instalacji prezentowane są portrety wszystkich dotychczasowych noblistów. Obecnie jest ich 1012. Aby ponownie zobaczyć zdjęcie jednej osoby, trzeba czekać aż sześć godzin. Wkrótce dołączą do nich portrety tegorocznych zwycięzców.

Choć liczba laureatów rośnie – szczególnie w naukach ścisłych, gdzie nagrodę często dzielą dwie lub trzy osoby – Nagroda Nobla pozostaje najwyższym światowym wyróżnieniem. Jej prestiż budowany jest nie tylko poprzez bogatą historię, ale także przez faktyczny wpływ dokonań nagrodzonych na rozwój cywilizacji.