Philip Zimbardo nie żyje. Jego eksperyment na więźniach przeszedł do historii

Philip Zimbardo, emerytowany profesor psychologii na Uniwersytecie Stanforda, zmarł w wieku 91 lat w swoim domu w San Francisco. Psycholog zyskał międzynarodową sławę dzięki przeprowadzeniu kontrowersyjnego eksperymentu więziennego w 1971 roku.

Jego śmierć została ogłoszona na stronie internetowej oraz profilu organizacji Heroic Imagination Project, z którą współpracował.

Philip Zimbardo był znany nie tylko z badania ciemnych stron ludzkiej natury, ale również z promowania idei codziennego bohaterstwa. W poście opublikowanym na profilu Heroic Imagination Project organizacja wspomina Zimbardo jako osobę, która uczyła odwagi, empatii i działania. "Jego wizja rzucała nam wyzwanie, abyśmy pokonali strach, wstali i zmienili nasze społeczności na lepsze" – napisali współpracownicy profesora.

Jego nauki na temat „codziennych bohaterów” zyskały szerokie uznanie, a sam Zimbardo zachęcał do tego, aby każdy, bez względu na okoliczności, mógł w swoim codziennym życiu dokonywać małych, heroicznych czynów.

Philip Zimbardo na stałe zapisał się na kartach historii psychologii dzięki swojemu eksperymentowi więziennemu, przeprowadzonemu na Uniwersytecie Stanforda w 1971 roku. Eksperyment polegał na podzieleniu grupy ochotników na "strażników" i "więźniów", aby badać psychologiczne efekty życia w symulowanych warunkach więziennych. Wyniki były zaskakujące i niepokojące – strażnicy zaczęli wykazywać cechy sadystyczne wobec więźniów, co obnażyło, jak szybko i łatwo ludzie mogą przejść do agresywnych zachowań w odpowiednich warunkach.

Ten eksperyment, pomimo ogromnej krytyki ze strony społeczności naukowej za jego etykę, stał się jednym z najważniejszych badań nad wpływem środowiska na zachowanie jednostki i rolą autorytetu. Zimbardo sam przyznał później, że eksperyment wymknął się spod kontroli i został przerwany wcześniej, niż planowano.

Philip Zimbardo utrzymywał również bliskie kontakty z Polską. Centrum Zimbardo, założone w 2014 roku w katowickim Nikiszowcu, upamiętniło go po jego śmierci, nazywając go "wielkim Przyjacielem". Centrum zajmuje się działalnością edukacyjną, promującą rozwój społeczny i psychologiczny, co jest zgodne z misją, jaką Zimbardo realizował przez całe życie.

Philip Zimbardo, pomimo kontrowersji wokół jego badań, pozostawił po sobie dziedzictwo, które będzie kontynuowane przez pokolenia psychologów i badaczy. Jego prace nad wpływem sytuacji na ludzkie zachowania wciąż są inspiracją dla wielu. Współpracownicy Zimbardo, w oświadczeniu po jego śmierci, podkreślali, że choć go już nie ma, jego dziedzictwo żyje w każdym, kto wierzy w moc codziennych heroicznych czynów.