80. rocznica wyzwolenia Auschwitz. Wspomnienia ocalałych i hołd dla ofiar

W poniedziałek 27 stycznia odbyły się główne uroczystości związane z 80. rocznicą wyzwolenia niemieckiego obozu Auschwitz-Birkenau. Ceremonia, która zgromadziła około 3 tysięcy uczestników, odbyła się przed historyczną bramą główną obozu Auschwitz II-Birkenau. Byli więźniowie, światowi liderzy i duchowni oddali hołd ofiarom, podkreślając znaczenie pamięci o tragedii Holokaustu.

Najważniejszym punktem uroczystości były przemówienia byłych więźniów obozu Auschwitz. Janina Iwańska, deportowana w wieku 14 lat z powstańczej Warszawy, Tova Friedman, więziona jako dziecko w obozie w Starachowicach i Auschwitz, oraz Leon Weintraub, ocalały z getta Litzmannstadt i wielu obozów, podzielili się swoimi poruszającymi wspomnieniami. Ich słowa były mocnym przesłaniem, by tragedia Holokaustu nigdy się nie powtórzyła.

W ceremonii uczestniczyli przedstawiciele 61 państw i organizacji międzynarodowych. Obecni byli m.in. prezydent RP Andrzej Duda, król Karol III, prezydent Niemiec Frank-Walter Steinmeier, prezydent Francji Emmanuel Macron oraz prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski. Rosja, w związku z jej agresją na Ukrainę, nie została zaproszona.

Podczas uroczystości zabrzmiały utwory czterech kompozytorów związanych z Auschwitz. Żydzi Simon James i Gideon Klein zginęli w czasie wojny, natomiast Polak Józef Kropiński i polski Żyd Szymon Laks przeżyli i zmarli wiele lat po wojnie.

Ich kompozycje wykonał kwartet klarnetowy w składzie Grzegorz Tobis, Piotr Wybraniec, Waldemar Żarów i Tomasz Żymła, oddając hołd artystom, którzy przeżyli piekło obozu.

Ceremonię wzbogaciły modlitwy różnych wyznań, rozpoczynając od dźwięku szofaru – baraniego rogu używanego podczas żydowskich uroczystości religijnych. Zabrzmiała modlitwa kadisz oraz Psalm 42, a duchowni reprezentujący judaizm, chrześcijaństwo i islam oddali cześć pamięci ofiar.

Podczas finału uroczystości ocalali oraz liderzy delegacji złożyli wieńce przy historycznym kolejowym wagonie towarowym, który przypominał o transportach Żydów na zagładę.