Likwidacja Funduszu Kościelnego. Lewica przedstawi projekt ustawy

W najbliższy poniedziałek Lewica ma ogłosić swój plan dotyczący finansowania Kościoła w Polsce. Szefowa klubu parlamentarnego ugrupowania, Anna Maria Żukowska, zapowiedziała, że podczas zaplanowanej konferencji prasowej przedstawione zostaną konkretne propozycje, w tym likwidacja Funduszu Kościelnego.

Likwidacja studni bez dna dla Kościoła była zapowiadana już od dawna. Niestety pomimo obietnicy złożonej przez Koalicję 15 października projektu, póki co nie udało się doprowadzić do końca z powodu obstrukcji ze strony PSl. Obecnie na czele komisji zajmującej się likwidacją Funduszu stoi Władysław Kosiniak-Kamysz. 

– „To są czasem szokujące informacje, ile pieniędzy różnymi ścieżkami płynie do Kościoła” – zaznaczyła Żukowska w rozmowie z Programem Pierwszym Polskiego Radia.

W trakcie konferencji Lewica zaprezentuje wyniki interpelacji poselskiej skierowanej do premiera i ministrów. Pytania dotyczyły całkowitych wydatków budżetowych na Kościół katolicki oraz inne związki wyznaniowe.

Żukowska skrytykowała brak efektów prac rządu w tej sprawie. – „Nie widziałam żadnej kompleksowej propozycji. Dlatego my ją przedstawimy w poniedziałek” – zapowiedziała.

Lewica chce likwidacji Funduszu Kościelnego, który – zgodnie z obowiązującym prawem – istnieje od 1950 roku. Powstał jako forma rekompensaty za przejęte przez państwo nieruchomości należące do Kościołów i związków wyznaniowych. Od tamtej pory jego funkcjonowanie ewoluowało, jednak niezmiennie co roku państwo finansuje z niego m.in. składki na ubezpieczenia społeczne duchownych.

Dziś aż 95 proc. środków z Funduszu Kościelnego przeznaczane jest właśnie na ten cel. Co ciekawe, mogą z niego korzystać nie tylko Kościoły, które miały majątek w 1950 roku, ale także te, które w Polsce działały dopiero później – i nie utraciły żadnych nieruchomości.

W styczniu 2023 roku powołano Międzyresortowy Zespół ds. Funduszu Kościelnego, na którego czele stanął wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz. Jego zadaniem było opracowanie nowego modelu finansowania, jednak – jak twierdzi Żukowska – od tego czasu nie pojawiły się żadne konkretne efekty prac zespołu.

Kosiniak-Kamysz zaproponował alternatywę w postaci odpisu podatkowego – podobnego do mechanizmu 1,5% dla organizacji pożytku publicznego. Lewica jednak uważa, że to rozwiązanie nie rozwiązuje problemu systemowego.

Podczas tej samej rozmowy Żukowska poinformowała, że Magdalena Biejat, kandydatka Lewicy na urząd prezydenta, już w przyszły czwartek złoży w Państwowej Komisji Wyborczej podpisy pod swoją kandydaturą.

Jak zaznaczyła szefowa klubu, zebrano już około 300 tysięcy podpisów poparcia, co znacznie przekracza wymagane 100 tysięcy.

Lewica łączy zatem dwa kluczowe wątki: rozliczenie finansowania Kościoła z budżetu państwa oraz kampanię prezydencką, w której Biejat ma reprezentować postulat budowy nowoczesnego, świeckiego państwa.

Zapowiedzi Lewicy wpisują się w szerszą dyskusję o relacjach państwo–Kościół, która od lat dzieli polską scenę polityczną. Likwidacja Funduszu Kościelnego to postulat powtarzany przez środowiska lewicowe od dawna, ale wciąż niewprowadzony w życie.

Zbliżająca się kampania prezydencka może nadać temu tematowi nową dynamikę – zwłaszcza że zarówno opozycja, jak i część koalicji rządzącej coraz odważniej mówią o konieczności rozdziału Kościoła od państwa w praktyce, a nie tylko na papierze.

Szczegóły propozycji Lewicy poznamy w poniedziałek.