Polacy mocniej obawiają się wojny. Sondaż: Spada gotowość do walki, wielu chce uciekać

Z najnowszego sondażu przeprowadzonego przez IBRiS dla Polskiej Agencji Prasowej wynika, że aż 63,3 proc. Polaków uważa, iż istnieje realne zagrożenie dla istnienia ich państwa ze strony innego kraju. To wyraźny wzrost – o 7,2 punktu procentowego – w porównaniu z ubiegłym rokiem.

Wśród tych, którzy podzielają tę opinię, 29,8 proc. zdecydowanie uważa, że Polska jest zagrożona, a 33,5 proc. raczej się z tym zgadza. Przeciwną opinię ma 26,6 proc. badanych, natomiast 10,1 proc. nie potrafiło jednoznacznie odpowiedzieć.

Sondaż pokazał też rosnącą tendencję do ucieczki w obliczu potencjalnego zagrożenia militarnego. 21,3 proc. ankietowanych zadeklarowało, że opuściłoby kraj w przypadku ataku – o 3,2 punktu więcej niż rok wcześniej. Kolejne 15,4 proc. starałoby się znaleźć schronienie wraz z bliskimi w bezpiecznym miejscu w Polsce. Łącznie aż 36,7 proc. badanych wybrałoby strategię ucieczki.

Zdecydowanie mniej osób niż rok wcześniej zamierzałoby przeczekać niebezpieczeństwo w swoim domu – obecnie 42,5 proc., czyli o prawie 15 punktów procentowych mniej niż w 2024 roku.

Maleje również liczba osób gotowych do czynnego udziału w działaniach obronnych. Jedynie 21,8 proc. ankietowanych zadeklarowało chęć przyłączenia się do formacji wojskowych, paramilitarnych lub sanitarnych – rok temu odsetek ten wynosił 30,1 proc. Tylko 5,1 proc. badanych oczekiwałoby na wezwanie do służby (spadek o niemal 4 punkty), a 32,2 proc. skupiłoby się na zabezpieczeniu swojego majątku.

Znacząco, z 1,5 proc. do 7,3 proc., wzrósł odsetek osób, które w sytuacji zagrożenia nie podjęłyby żadnych działań. Rośnie więc pasywność i rezygnacja z aktywnej postawy obronnej.

Choć większość Polaków nadal deklaruje gotowość do obrony sąsiada, nawet jeśli relacje nie są najlepsze, to skłonność ta również osłabła. Obecnie 73,3 proc. badanych odpowiedziało twierdząco na pytanie o pomoc sąsiadowi – to spadek o 5,6 punktu procentowego w porównaniu z 2024 rokiem.

Z badania wynika również, że zaufanie społeczne w Polsce wciąż pozostaje niskie, mimo niewielkiej poprawy. 77,3 proc. respondentów uważa, że należy być ostrożnym w kontaktach z innymi – choć to mniej niż rok temu, nadal jest to dominujący pogląd. Tylko 21,4 proc. Polaków uważa, że większości ludzi można ufać.

Jak zauważa Kamil Smogorzewski z IBRiS, sondaż rysuje obraz społeczeństwa skoncentrowanego na własnym przetrwaniu. Rosnące poczucie zagrożenia nie idzie w parze z solidarnością czy wspólnym działaniem. Coraz mniej osób chce bronić swojego sąsiada, coraz więcej planuje ucieczkę lub pozostanie biernym.

Według Smogorzewskiego, te tendencje mogą znacząco osłabić odporność społeczeństwa na ewentualne kryzysy – zarówno militarne, jak i społeczne.

O badaniu

Badanie zostało zrealizowane 22 kwietnia 2025 roku na reprezentatywnej próbie 1068 dorosłych Polaków metodą CATI (telefoniczny wywiad kwestionariuszowy). Porównawcze badanie z maja 2024 roku objęło 1000 osób, również metodą CATI.