Zakopane: Spór o ochronę Krupówek. TOnZ odwołuje się od decyzji konserwatora

W odwołaniu TOnZ zarzuca organowi konserwatorskiemu błędną ocenę wartości zabytkowych i niepełne ustalenie stanu faktycznego. Zdaniem Towarzystwa, obecny wygląd Krupówek, mimo że różnorodny, jest wynikiem naturalnych procesów historycznych i zmian architektonicznych zachodzących od końca XIX wieku.

– To właśnie różnorodność form architektonicznych, wynikająca z historii Zakopanego i wpływu różnych stylów, tworzy wyjątkowy charakter Krupówek. Nie można jej traktować jako wady, lecz jako wartość dodaną rozwój miasta – podkreśla Agata Nowakowska-Wolak z zakopiańskiego oddziału TOnZ.

Społecznicy zwracają uwagę, że Krupówki od zawsze pełniły funkcję komercyjną i reprezentacyjną, a dominacja handlu czy gastronomii nie jest współczesnym zjawiskiem, lecz elementem typowym dla głównych ulic miejskich w całej Europie.

Ich zdaniem, istniejąca ochrona w ramach Parku Kulturowego „Zakopane” jest niewystarczająca, ponieważ wielkokubaturowa zabudowa postępuje, a wartości historyczne ulegają degradacji.

Konserwator: Krupówki nie tworzą spójnego układu zabytkowego

W październiku Małopolski Wojewódzki Konserwator Zabytków odmówił wpisania Krupówek do rejestru. W uzasadnieniu stwierdzono, że ulica nigdy nie stanowiła spójnego historycznego układu urbanistycznego, a jej obecny wygląd odbiega od pierwotnego charakteru i estetyki.

Konserwator przypomniał też, że Krupówki są już objęte ochroną poprzez wpisy do ewidencji zabytków oraz regulacje wynikające z Parku Kulturowego.

Zaproponował jednak władzom miasta opracowanie dodatkowych przepisów planistycznych, które miałyby określać wysokość i kształt zabudowy oraz szczegóły architektoniczne elewacji.

Mimo to zarówno TOnZ, jak i Urząd Miasta Zakopane złożyły odrębne odwołania, domagając się ponownego rozpatrzenia sprawy.

Walka o symbol Zakopanego trwa

Towarzystwo Opieki nad Zabytkami podkreśla, że Krupówki to nie tylko przestrzeń komercyjna, lecz także miejsce o znaczeniu kulturowym i historycznym, odzwierciedlające rozwój Zakopanego jako kurortu. W odwołaniu przywołano także elementy przyrodnicze – m.in. grupę cisów uznanych za pomnik przyrody i Ogród Botaniczny im. Mariana Raciborskiego przy Muzeum Tatrzańskim.

Jeśli odwołanie zostanie uwzględnione, Krupówki mogą zyskać status zabytku o randze wojewódzkiej, co w przyszłości pozwoliłoby na skuteczniejsze egzekwowanie zasad ochrony architektonicznej i ograniczenie ekspansji nowoczesnych budynków.