Ustawa o asystencji osobistej od 2027 roku. Dodatki dla rodzin zawodowych w drodze

Jak zapowiedziała wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej Katarzyna Nowakowska podczas spotkania w Mikołowie, rząd liczy, że to właśnie wtedy dokument otrzyma zielone światło i trafi do dalszych prac w Radzie Ministrów.

Nowa regulacja ma obowiązywać od 2027 roku. Zdaniem Nowakowskiej to „duża zmiana systemowa”, która po raz pierwszy wprowadzi powszechny i jednolity dostęp do usług asystenta osobistego.

Z rozwiązania będą mogły korzystać osoby z niepełnosprawnością w wieku od 13 do 65 lat, bezpłatnie i w wymiarze godzin dostosowanym indywidualnie do potrzeb. O zakresie wsparcia decydować będzie powołany w tym celu zespół.

Obecnie usługi asystenckie realizowane są jedynie w formie programów czasowych prowadzonych przez samorządy i organizacje pozarządowe. Brakuje jednolitego systemu gwarantującego dostęp każdemu potrzebującemu. Nowa ustawa ma to zmienić.

– Deinstytucjonalizacja to narzędzie do rozwoju usług opiekuńczych i zapewnienia jak najdłuższego pobytu osób w środowisku lokalnym – podkreśliła Nowakowska.

Główne założenia ustawy

Projekt przygotowany w biurze wiceministra Łukasza Krasonia zakłada:

• rozwój usług opiekuńczych w społecznościach lokalnych,

• doprecyzowanie przepisów dotyczących mieszkalnictwa wspomaganego,

• uproszczenie dokumentacji w gminach,

• wzmocnienie roli wojewodów w kontroli domów pomocy społecznej, aby podnieść jakość i bezpieczeństwo usług.

Choć premier Donald Tusk w lipcu podkreślał, że wdrożenie będzie rozłożone w czasie i możliwe dopiero przy zapewnieniu większości parlamentarnej, dziś nie ma wątpliwości, że projekt wejdzie w życie.

– Zgoda polityczna co do konieczności ustawy była od początku koalicji. Premier jasno potwierdził, że zostanie przyjęta – zaznaczyła wiceminister.

Resort planuje również wprowadzenie samego pojęcia „deinstytucjonalizacji” do ustawy o pomocy społecznej. Celem jest stworzenie jasnych ram działania dla wszystkich pracowników systemu i konsekwentne przesuwanie akcentu z opieki instytucjonalnej na wsparcie w środowisku lokalnym.

Wiceminister Nowakowska zapowiedziała także prace nad nowelizacją ustawy o pieczy zastępczej. Jednym z elementów ma być wprowadzenie dodatków dla rodzin zawodowych. Pierwsze rozwiązania już obowiązują – rodziny otrzymują dodatek w wysokości 1000 zł, a w przyszłości mają pojawić się kolejne formy wsparcia.

W Sejmie toczy się również procedowanie projektu prezydenta Andrzeja Dudy, który zakłada dostępność asystencji osobistej w każdym powiecie dla osób powyżej 18. roku życia. Zgodnie z tą propozycją, usługa miałaby być finansowana z budżetu państwa i obejmować od 40 do 200 godzin miesięcznie.