Wizyta nastolatki u ginekologa bez rodzica. Ministerstwo Zdrowia zmiana przepisów

Ministerstwo Zdrowia podjęło prace nad długo wyczekiwanymi zmianami, które pozwolą niepełnoletnim pacjentkom na samodzielne wizyty u ginekologa bez obecności rodzica lub opiekuna prawnego. Propozycja regulacji, wspierana przez organizacje kobiece, ma wprowadzić możliwość konsultacji ginekologicznej dla osób w wieku od 15 do 17 lat. 

Obecne przepisy wymagają, aby osoby poniżej 18. roku życia były podczas wizyt lekarskich w towarzystwie rodzica lub opiekuna prawnego, który wyraża zgodę na badanie i leczenie.

Minister Izabela Leszczyna wyjaśnia, że Ministerstwo Zdrowia pracuje nad regulacją umożliwiającą samodzielne wizyty ginekologiczne dla młodych pacjentek w wieku 15-17 lat, bez konieczności obecności dorosłych opiekunów.

Samodzielna zgoda pacjentki będzie jednak możliwa tylko dla świadczeń o minimalnym ryzyku zdrowotnym.

Organizacje kobiece od dłuższego czasu apelowały o modyfikację przepisów, wskazując na niezgodność aktualnych regulacji z innymi zapisami prawnymi. Obecne przepisy stanowią, że wiek przyzwolenia na aktywność seksualną wynosi 15 lat, jednak nastolatki w tej grupie wiekowej nie mogą korzystać z wizyty u ginekologa bez wiedzy rodzica.

Organizacje argumentują, że młode osoby powinny mieć dostęp do poradnictwa i badań ginekologicznych, zwłaszcza jeśli chodzi o kwestie związane z antykoncepcją i profilaktyką zdrowotną.

Posłanka Nowej Lewicy, Wanda Nowicka, również zgłaszała w tej sprawie interpelację do Ministerstwa Zdrowia, argumentując, że wiele nastolatek unika wizyt u ginekologa z powodu wstydu lub obaw przed reakcją rodziców.

Taka sytuacja rodzi ryzyko nieświadomej i nieplanowanej ciąży oraz utrudnia młodym osobom dostęp do edukacji zdrowotnej i antykoncepcji. Aktualne przepisy uniemożliwiają lekarzom udzielenie wsparcia zdrowotnego bez obecności opiekuna, co w ocenie organizacji jest nieadekwatne do sytuacji młodych pacjentek.

Kwestia dostępu niepełnoletnich do świadczeń zdrowotnych pojawiła się na nowo w marcu, gdy prezydent Andrzej Duda zawetował ustawę umożliwiającą osobom od 15. roku życia zakup antykoncepcji awaryjnej bez zgody rodzica. Prezydent argumentował, że taka zmiana mogłaby narażać młode osoby na skutki uboczne bez wiedzy ich opiekunów.

Ministerstwo Zdrowia zaproponowało jednak możliwość nabycia pigułki „dzień po” w aptekach przez osoby powyżej 15. roku życia. Rozwiązanie to, wprowadzane w ramach tzw. usługi farmaceutycznej, spotkało się z oporem samorządów aptekarskiego i lekarskiego, które poddały w wątpliwość jego zgodność z prawem.

Ministerstwo Zdrowia zapowiada dalsze działania, które pozwolą młodym osobom na większą autonomię w kwestiach zdrowotnych, szczególnie w obszarze ginekologii. Wprowadzenie możliwości samodzielnych wizyt u ginekologa ma na celu zapewnienie dostępu do specjalistycznej opieki zdrowotnej bez konieczności obecności opiekuna i uzyskania jego zgody.

Planowane zmiany mają z jednej strony respektować prawa młodych pacjentek do ochrony zdrowia i prywatności, a z drugiej wprowadzać zabezpieczenia przed świadczeniami o podwyższonym ryzyku.

Wprowadzenie nowych przepisów może znacznie ułatwić dostęp młodzieży do opieki zdrowotnej i informacji o własnym zdrowiu reprodukcyjnym. Zmiany w prawie, nad którymi pracuje resort zdrowia, są szeroko popierane przez organizacje kobiece, które widzą w nich szansę na większą samodzielność i bezpieczeństwo zdrowotne młodych kobiet.