Wraca obowiązkowa służba wojskowa w Polsce? Generał nie ma wątpliwości

W rozmowie z "Faktem" generał Maciej Klisz, Dowódca Operacyjny Rodzajów Sił Zbrojnych, poruszył temat przyszłości obronności Polski. Jego zdaniem, z perspektywy wojskowej, powrót do obowiązkowej służby wojskowej staje się coraz bardziej realnym scenariuszem.

Generał argumentuje, że tylko masowe przeszkolenie społeczeństwa może zapewnić krajowi odpowiedni poziom bezpieczeństwa w razie zagrożenia.

Odwołując się do modeli przyjętych przez inne państwa, Klisz wskazał, że Polska powinna dążyć do posiadania nawet siedmiu milionów rezerwistów. Taka liczba byłaby możliwa jedynie w przypadku wprowadzenia obowiązkowych form szkolenia wojskowego, które objęłyby szerokie grupy obywateli.

Choć – jak sam przyznał – temat ten nie jest obecnie szeroko dyskutowany w przestrzeni publicznej, generał nie ukrywa, że wojsko analizuje różne scenariusze. W jego ocenie dobrowolne formy szkolenia nie są wystarczające, by osiągnąć pożądany poziom gotowości obronnej.

Obowiązkowa służba wojskowa to system, w którym obywatele – najczęściej młodzi mężczyźni – są zobowiązani przez państwo do odbycia określonego czasu szkolenia i służby w siłach zbrojnych. Jej celem jest przygotowanie jak najszerszej grupy społeczeństwa do potencjalnej obrony kraju w przypadku konfliktu zbrojnego.

W zależności od modelu przyjętego przez państwo, służba może trwać od kilku miesięcy do nawet kilku lat i obejmować zarówno podstawowe szkolenie wojskowe, jak i dalsze przydzielenie do jednostek. W wielu krajach obowiązek ten uznawany jest za element obywatelskiego obowiązku i wsparcia systemu obrony narodowej.

W Polsce obowiązkowy pobór został formalnie zawieszony z początkiem 2010 roku, decyzją ówczesnych władz, które dążyły do przekształcenia armii w zawodową. Ostatnie wezwania do służby wojskowej miały miejsce w 2008 roku, a od tego czasu Wojsko Polskie opiera się głównie na żołnierzach zawodowych oraz ochotnikach.

Zawieszenie obowiązku nie oznacza jednak jego całkowitego zniesienia – formalnie wciąż istnieje możliwość przywrócenia poboru w sytuacjach nadzwyczajnych, takich jak zagrożenie militarne. Od kilku lat trwa również rozwój dobrowolnych form służby, takich jak Wojska Obrony Terytorialnej czy Dobrowolna Zasadnicza Służba Wojskowa, jednak nie zastępują one w pełni modelu powszechnego.