Ludwika Mendelska nie żyje. Najmłodsza uczestniczka Powstania Warszawskiego miała 92 lata

„Dotarła do nas kolejna niespodziewana wiadomość… tuż przed swoimi 93. urodzinami na wieczną wartę odeszła Ludwika Mendelska” – napisano w mediach społecznościowych BohaterON. „W czasie Powstania Warszawskiego jako 12-letnia dziewczynka pomagała w szpitalu polowym, gdzie opatrywała rannych, chodziła po wodę dla powstańców, gotowała”.

Ludwika Mendelska nie żyje. Dziecko wojny, które nigdy nie zapomniało

Ludwika Mendelska z domu Pyrkosz urodziła się 24 sierpnia 1932 roku w Warszawie. Gdy wybuchło Powstanie, miała zaledwie 12 lat. Mimo młodego wieku, szybko włączyła się w działania pomocowe na rzecz walczących powstańców. Działała na Powiślu i w Śródmieściu – dzielnicach wyjątkowo dotkniętych działaniami wojennymi.

„W Powstaniu zajmowałam się przede wszystkim zaopatrzeniem, bo rannych jeszcze wtedy nie było…” – wspominała w rozmowie z Muzeum Powstania Warszawskiego.

Jej zadania nie ograniczały się do prostych czynności – były równie kluczowe, co te na pierwszej linii. Pomagała zdobywać wodę, przygotowywała posiłki, dbała o podstawowe potrzeby sanitariuszy i żołnierzy.

– Nosiłam w kociołkach wodę, że jak przyjdą chłopcy, żeby zagotować herbatę, czy tam coś bodajby ugotować – opowiadała z charakterystycznym spokojem i pokorą.

Żywa pamięć o przeszłości

W 2020 roku, za działalność patriotyczną i wkład w walkę o wolność, została uhonorowana Złotym Krzyżem Zasługi. Mimo upływu lat, Mendelska pozostała aktywna w życiu społecznym, dzieląc się swoimi wspomnieniami z kolejnymi pokoleniami. Jej relacje, pełne emocji i detali, stanowiły bezcenne źródło wiedzy o codzienności dzieci w czasie wojny.

Ludwika Mendelska nigdy nie szukała poklasku. Jej opowieści nie były nacechowane patosem – przeciwnie, mówiła o przeszłości z prostotą, skupiając się na zwykłych, codziennych czynnościach, które w czasie wojny miały wymiar heroizmu.

„To takie gospodarcze sprawy były dosłownie. Ale to, to nam wszystko szybko zginęło. Przestała być walka… nie wiem, trzy czy cztery dni…” – relacjonowała w jednym z archiwalnych nagrań.