Projekt nowelizacji Prawa oświatowego. Małe szkoły dostaną nowe funkcje

Według projektodawców małe placówki mogą stać się nie tylko miejscem nauki, lecz również przestrzenią realizacji polityki senioralnej czy opieki nad najmłodszymi.

W uzasadnieniu projektu Ministerstwo Edukacji zwraca uwagę na gwałtowne zmiany demograficzne. Prognoza GUS pokazuje, że do 2060 roku liczba mieszkańców Polski spadnie o 6,7 mln osób. Najmocniej odczują to szkoły podstawowe – liczba uczniów w wieku 7–14 lat już do 2029 roku zmniejszy się o 5 proc., a do 2034 roku aż o 19,5 proc.
W skrajnym scenariuszu do 2060 roku może to być nawet blisko połowa obecnej populacji dzieci w tym wieku.

To właśnie te dane skłoniły autorów projektu do przygotowania rozwiązań, które zamiast likwidować małe szkoły, umożliwią ich przekształcenie i wykorzystanie na inne cele społeczne.

Jednym z kluczowych założeń projektu jest możliwość poszerzenia funkcji szkoły podstawowej. W jej budynku mogłyby działać m.in. punkty opieki dziennej dla maluchów, zajęcia przedszkolne, a nawet lokalne programy wsparcia dla seniorów.

Ministerstwo podkreśla jednak, że dodatkowe działania nie mogą odbywać się kosztem bezpieczeństwa i jakości nauczania.

Projekt przewiduje również uproszczenie zasad tworzenia szkół filialnych. W gminach z trudną sytuacją demograficzną będzie możliwe prowadzenie placówek obejmujących wyłącznie klasy I–III, I–IV lub IV–VIII. W najmniejszych szkołach dopuszczone będą zajęcia łączone, jeśli liczba uczniów w klasach I–III nie przekroczy 12.

Nowe przepisy mają także ułatwić tworzenie zespołów szkół oraz prowadzenie świetlic dla dzieci z oddziałów przedszkolnych.

W wyjątkowych przypadkach – gdy gmina traci ostatnią szkołę liczącą maksymalnie 70 uczniów – będzie można przekazać jej prowadzenie gminie ościennej. Takie rozwiązanie wymaga jednak pozytywnej opinii kuratora i zagwarantowania uczniom bezpłatnego transportu oraz kontynuacji nauki w szkole publicznej.

Projekt przygotował wiceminister edukacji Henryk Kiepura, a nowe przepisy mają uchronić najbardziej wyludniające się regiony przed utratą lokalnych placówek oświatowych, które często są centrum życia społecznego.