Sinice w Bałtyku. Naukowcy ostrzegają przed trującymi toksynami

Sinice, szczególnie aktywne w Polsce od końca czerwca do września, produkują toksyny, które mogą powodować poważne problemy zdrowotne, zmuszając władze do zamykania kąpielisk. Naukowcy, w tym dr Justyna Kobos z Uniwersytetu Gdańskiego, wykorzystują zdjęcia satelitarne do przewidywania zakwitów, umożliwiając wcześniejsze ostrzeganie przed zagrożeniem.

Sinice, znane również jako cyjanobakterie, to mikroorganizmy, które mogą stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia ludzkiego oraz ekosystemów wodnych. W Polsce problem sinic jest szczególnie dotkliwy w miesiącach letnich, kiedy warunki sprzyjające ich rozmnażaniu prowadzą do zakwitów, zmuszając władze do zamykania kąpielisk.

Sinice produkują różnorodne toksyny, które mogą powodować szereg problemów zdrowotnych. Najczęściej spotykane toksyny to:

• Hepatotoksyny - atakują wątrobę, mogą prowadzić do jej uszkodzenia.
• Neurotoksyny - wpływają na układ nerwowy, mogą powodować objawy neurologiczne.
• Dermatotoksyny - powodują podrażnienia skóry, wysypki i reakcje alergiczne.

Kontakt z wodą zanieczyszczoną sinicami może skutkować objawami takimi jak bóle brzucha, nudności, wymioty, a także poważniejsze dolegliwości zdrowotne, w tym uszkodzenia narządów wewnętrznych.

Sinice w Bałtyku to zagrożenie dla zdrowia i ekosystemów. W Polsce sezon na sinice trwa od końca czerwca do września, z największym nasileniem w lipcu i sierpniu. W tym czasie wysokie temperatury oraz intensywne nasłonecznienie sprzyjają intensywnemu rozmnażaniu się tych mikroorganizmów, co prowadzi do zakwitów w zbiornikach wodnych.

Każdego roku, z powodu zakwitów sinic, wiele kąpielisk w Polsce zostaje zamkniętych. Aktualnie zakaz kąpieli obowiązuje w południowej części jeziora Zegrzyńskiego, na czterech kąpieliskach w Gdyni w Centrum Sportowo-Rekreacyjnym nad jeziorem Ukiel w Olsztynie, na kąpieliskach Stawek w Gryficach, Szczucze w Golczewie oraz Wodnej Dolinie w Koszalinie.

Naukowcy z Zakładu Biotechnologii Morskiej Wydziału Oceanografii i Geografii Uniwersytetu Gdańskiego prowadzą badania nad przewidywaniem zakwitów sinic. Dr Justyna Kobos, ekspertka w tej dziedzinie, korzysta z analizy zdjęć satelitarnych, aby monitorować i przewidywać pojawienie się zakwitów.

Dzięki tym badaniom możliwe jest wcześniejsze ostrzeganie przed zagrożeniem i podejmowanie działań zapobiegawczych.