System Losowego Przydziału Spraw wciąż dominujący. Raport z sądów okręgowych i apelacyjnych

To oznacza, że mimo obowiązujących od 1 listopada zmian w regulaminie urzędowania sądów powszechnych, praktyka pracy w sądach pozostała w dużej mierze niezmieniona.

SLPS — wprowadzony jako narzędzie gwarantujące bezstronność przydziału spraw — od lat budzi dyskusje, ale nadal pozostaje podstawową metodą wyznaczania składów trójkowych w zdecydowanej większości sądów.

Nowe przepisy i szybka reakcja Trybunału Konstytucyjnego

1 listopada weszły w życie przepisy, które po raz pierwszy dopuszczały odstępstwo od obowiązkowego losowania wszystkich członków składu. Zgodnie z regulacją przewodniczący wydziału mógł — „dla poprawy efektywności pracy” — zdecydować, że losowany będzie wyłącznie sędzia referent, natomiast pozostali członkowie zostaną wyznaczeni ręcznie, według zasad określonych przez prezesa sądu.

Jednak już 12 listopada Trybunał Konstytucyjny uznał te regulacje za niezgodne z konstytucją, co w praktyce postawiło sądy w stanie zawieszenia: formalnie obowiązujące przepisy nie mogą być stosowane.

Sądy, jak wynika z odpowiedzi zebranych przez „DGP”, wybrały więc rozwiązanie najbezpieczniejsze — kontynuację pełnego losowania.

Dane z sądów apelacyjnych i okręgowych

Na 11 zapytanych sądów apelacyjnych odpowiedziało siedem. W pięciu z nich składy nadal przydzielane są w pełni losowo, a jedynie dwa sądy stosują inne rozwiązania lub analizują możliwe zmiany.

W sądach okręgowych sytuacja jest jeszcze bardziej jednoznaczna. Na 47 instytucji odpowiedziało 36, z czego aż 31 potwierdziło, że wszyscy członkowie składów orzekających nadal są wybierani przez SLPS.
To potwierdza, że środowisko sędziowskie w przeważającej mierze postawiło na zachowanie transparentności i uniknięcie kontrowersji związanych z ręcznym doborem sędziów.