Rzeź wołyńska: Konfederacja żąda ekshumacji i zakończenia kultu UPA

Bosak stanowczo zaznaczył, że pojednanie pomiędzy narodami jest możliwe jedynie na gruncie prawdy historycznej, której – jego zdaniem – wciąż brakuje. Podkreślił, że jedną z głównych przeszkód w procesie porozumienia jest brak zgody na ekshumacje oraz kontynuowanie kultu osób odpowiedzialnych za ludobójstwo.

– Wierzymy, że pojednanie jest możliwe tylko na prawdzie, której obecnie brakuje – stwierdził.

Lider Konfederacji nie krył oburzenia wobec – jak to określił – historycznej nieuczciwości w narracji ukraińskiej. Zwrócił uwagę, że określanie zbrodni wołyńskiej jako „konfliktu” lub „wojny polsko-ukraińskiej” rozmywa odpowiedzialność sprawców i stawia ofiary na równi z oprawcami.

Polityk podkreślił, że takie działania są przejawem fałszowania historii i uniemożliwiają budowanie realnych podstaw do pojednania. Zamiast uczczenia ofiar, mamy do czynienia z relatywizacją i wybielaniem sprawców.

W swoim wystąpieniu Bosak odwołał się również do wartości uniwersalnych:

– Brakuje zgody na pochówek ofiar, co jest jednym z fundamentów cywilizacji zachodniej i chrześcijańskiej.

Zaapelował o umożliwienie poszukiwań i godnych pochówków dla tysięcy Polaków, zamordowanych przez oddziały UPA na Wołyniu i w Galicji Wschodniej w latach 1943–45. Przypomniał, że w cywilizowanym świecie prawo do grobu i pamięci o zmarłych powinno być bezwarunkowe.

Konfederacja – jak zaznaczył Bosak – domaga się oficjalnych przeprosin ze strony państwa ukraińskiego oraz zakazu gloryfikowania postaci odpowiedzialnych za zbrodnie ludobójstwa. Szczególne zaniepokojenie wyraził wobec faktu, że na czele ukraińskiego Instytutu Pamięci Narodowej stają osoby utożsamiające się z ideologią banderowską.

– Promowanie Stepana Bandery i jego ideologii to nie tylko upokorzenie dla ofiar, ale i przeszkoda dla przyszłych pokoleń obu narodów – zaznaczył.

11 lipca 1943 roku przeszedł do historii jako „krwawa niedziela” – apogeum rzezi wołyńskiej, kiedy to oddziały Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA) zaatakowały blisko 100 polskich miejscowości. Szacuje się, że w wyniku zaplanowanych czystek etnicznych zginęło ok. 100 tysięcy polskich cywilów: kobiet, dzieci i mężczyzn.

Choć dla Polski zbrodnia wołyńska jest jawnym ludobójstwem, w ukraińskiej narracji wciąż dominuje postrzeganie UPA i OUN głównie jako sił antysowieckich, pomijając ich udział w antypolskich czystkach. Takie podejście – zdaniem Bosaka – utrwala podziały i uniemożliwia szczerą refleksję historyczną.