Protesty po wyborach prezydenckich 2025. Sąd Najwyższy analizuje legalność wyboru Karola Nawrockiego

Do Sądu Najwyższego wpłynęło już 28 protestów przeciwko wyborowi Karola Nawrockiego na prezydenta RP – poinformowała Monika Drwal z zespołu prasowego SN. Liczba ta może wzrosnąć, ponieważ termin na składanie protestów upływa 16 czerwca 2025 r.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, protesty mogą dotyczyć zarówno I tury wyborów (18 maja), jak i II tury, która odbyła się 1 czerwca. Ich przedmiotem mogą być nieprawidłowości w procedurze wyborczej, które – jeśli potwierdzone – mogły wpłynąć na końcowy wynik.

Pierwsze dwa protesty zostaną rozpatrzone we wtorek przez Izbę Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego. Posiedzenia mają charakter niejawny, a trzyosobowe składy sędziowskie ocenią najpierw formalną poprawność protestów, a następnie – potencjalne naruszenia prawa.

Ważne: protesty muszą spełniać określone wymogi formalne – powinny być złożone wyłącznie na piśmie, z podpisem osoby składającej. Niedopuszczalne są zgłoszenia przez ePUAP, e-mail czy faks.

Protest można dostarczyć bezpośrednio do Sądu Najwyższego lub nadać w polskiej placówce pocztowej. Dla obywateli przebywających za granicą – możliwe jest przekazanie go za pośrednictwem konsula lub kapitana statku morskiego, z dodatkowymi wymogami dotyczącymi pełnomocnictwa.

Aby protest został rozpoznany merytorycznie, musi spełniać wymogi Kodeksu wyborczego oraz ogólne wymagania pisma procesowego. Szczegóły znajdują się na stronie internetowej SN.

Zgodnie z przepisami, Sąd Najwyższy ma 30 dni od ogłoszenia wyników przez PKW (czyli do 2 lipca 2025 r.), by wydać decyzję o ważności wyboru prezydenta RP.

To właśnie Izba Kontroli Nadzwyczajnej, powołana ustawą z 2018 r., rozpatruje protesty i decyduje o ważności wyborów. Jednak jej legalność jest kwestionowana przez obecny rząd ze względu na sposób jej uformowania, powoływanie sędziów po reformie KRS w 2017 r. oraz orzeczenia TSUE i ETPCz wskazujące na wątpliwości co do niezależności.

Na zarzuty wobec izby odpowiedziała I Prezes SN, Małgorzata Manowska, podkreślając, że publiczne kwestionowanie konstytucyjnych kompetencji tej izby „wynika z nieznajomości prawa lub jest motywowane politycznie”.